Монголын спортын түүхэн дэх бас нэгэн анхдагч Пэлжээгийн Буяндэлгэр гэдэг бар жилтэй монгол бүсгүй Азийн бөхийн холбоо (Asian Wrestling Council)~ны Гүйцэтгэх зөвлөлд анх удаа сонгогдон , улмаар тус холбооны хамгийн түлхүүр албан тушаал болох Ерөнхий нарийн бичгийн даргын албанд Монголын спортын түүхэнд анх удаа тохоон томилогдлоо.
Социализмийн үеийн Сайд нарын зөвлөлийн орлогч дарга , Геологийн яамны олон жилийн сайд асан Мятавын Пэлжээ гуайн отгон охин Буяа нь “Орос 23” ~ыг дүүргэн , АУИС~ д конкурс өгч, элсэлтийн булхай орсон ч сэтгэлээр огт уналгүй II эмнэлгийн хагалгааны тасгийн асрагчаар ажиллахаар эрслэн шийдэж , аав ээж нь ч охиноо хал үзсэн нь дээр хэмээн хөдөлмөрийн халуун фронтод ажиллахыг нь дэмжжээ.
Хоёр жил мэс заслын асрагчаар ( 600 төг.цалинтай ) ажилласнаа амьдралын хамгийн том сургууль минь хэмээн одоо болтол дурсдаг.
Дараа нь МУИС~ийн франц хэлний ангийг дүүргэн , “Эрэл”~д ажиллаж , Хавайд сурч , нэг л мэдэхэд 2008 оны сүүлчээр БТСУХ~нд гадаад харилцааны референтээр ажилд орж , спортын салбарт хөл тавьжээ.
Тэгээд 2016 оноос Чөлөөт бөхийн холбоонд “богтлогдон” баг тамирчидтайгаа олон ч тэмцээнийг ардаа орхин , олон ч тулаанд хамтдаа хилийн дээс алхаж , олон ч ялалт амжилтын гэрч болж , хааяа ч харамсан гутрах үеийг ч хамтдаа даван туулсан.
TEAM MONGOLIA гишүүд бүгд л Буяа эгчийгээ “Өндөр ээж” мэт хүндлэн , түүний ар өвөрт наалдан , эгээтэй л эгч дүүс мэт элгэн халуун харилцаатай , давахад нь хамт давж , унахад нь хамт унаж , хүний төлөө цайлган цагаан сэтгэлээр зүтгэхийн үлгэр дууриалыг үзүүлсэн “Сэрэлт” киноны орос эмч шиг зүтгэлтэй , сэтгэлтэй , шулуун шударга эмэгтэй гэдгээ ч амьдрал дээр тууштай харуулсан билээ.
Өөрөө сурагч ахуйдаа ойрын зайд Л.Кондратьева шиг хурдалж байсан , залуудаа Японы кендо тулааны урлагаар хичээллэж байсан “аюултай” бүсгүй.Унаган орос хэлтэй , албаны яруу англи хэлтэй , “үнэртэй ус” мэт ялгуун франц хэлтэй , өдгөө Назарбаевтай ч казахаар хөөрөлдөх түвшинд хүрээд амжсан.Бас цагаан сар , наурыз , улаан өндөгний баярыг бүгдийг нь түүртэхгүй ,алгасахгүй тэмдэглэдэг “интернациональ” эзэгтэй.Сүүлийн үед балет , дуурь үзэхээ больж , сав л хийвэл бөхийн тэмцээн дээр хэн нэгний цамцны захыг хуга нуга мушгиад л суудаг болсон.Тэр бүү хэл туфль авах мөнгөөрөө борцовка , франц трико~гоо “wrestling” трико~гоор чейнж хийн , бөхийн хөлс үнэртсэн зааланд хөлсөө бөнжигнүүлдэг дадалд сурч , зэгсэн “эвдэрсэн” л гэлцэх. Бөхийн удам гэвэл аав ынх нь үеэл ах Даш гэж улсын начин байсан , Пэлжээ папа өөрөө Булган аймгийн Хишиг ~Өндөр сумынх , бас аймгийн заан цолонд хүрсэн.Азийн чөлөөт бөхийн холбоонд эх орныхоо нэрийг гарган , тивийн Холбооны босс , Сөүл~1988 & Барселона~1992 олимпийн мөнгө , хүрэл медальт Даулет Турлыхановтай нягт хамтран ажиллаж , UWW дээд ноёд Н.Лалович , М.Мамиашвили нарын “мөрийг алгадан” , дэлхийн бөхийн хөгжилд дорвитой хувь нэмрээ оруулах цаг нь ирлээ , France Бунжига аа ! Хүүхдүүдээ англи , хятад , орос хэлээр сургаж ;”Ливерпүүл” , “Челси” , “Арсенал” багийг хуваан өгч ; хөлбөмбөг , гимнастик , бөхөөр хичээллүүлж ; майнинг , дайнинг , мониторингийн ухааныг одооноос судлуулж эхэлсэн системлэг & плаанлаг ачит ижий , софт Хабаагийн софт хань .Олон улсын карьер нь од шиг гэрэлтэж , олон монгол спортын залуу зүтгэлтнүүд энэ замаар замнах болтугай ! Честь и хвала , Буяндэльгэн Пэльджи !
Асрагчаас алдартан руу хүрсэн олон жилийн гэгээн цагаан , нөр хөдөлмөрийн үр ач энэ буюу .